U okviru rutinskog nadzora, zaključno sa 07.10.2023. godine, među stanovništvom AP Vojvodine registrovano je 55 potvrđenih slučajeva obolevanja od groznice zapadnog Nila. Pacijenti su sa prebivalištem na teritoriji svih okruga i to Južnobačkog okruga (23), Zapadnobačkog okruga (8) Sremskog okruga (10), Južnobanatskog okruga (6), Srednjebanatskog okruga (4), Severnobačkog okruga (2) i Severnobanatskog okruga (2). Obolele osobe su dominantno muškog pola, prosečne starosti 65 godina. Većina obolelih je imala neki komorbiditet (najčešće dijabetes, hipertenziju). Svi do sada potvrđeni slučajevi imaju neuroinvazivne forme bolesti (meningitis ili encefalitis).

Groznica zapadnog Nila se na našem podneblju registruje u periodu od juna do novembra. Period od uboda inficiranog komarca do pojave bolesti traje od 2 do 14 dana. U najvećem broju slučajeva (70- 80%) inficirana osoba nema nikakvih simptoma, niti znakova bolesti. Kod oko 20% inficiranih javlja se blaga bolest, slična gripu, uz povišenu telesnu temperaturu, glavobolju, malaksalost, slabost, bolove u zglobovima i mišićima, koja prolazi bez posledica nakon 5-7 dana. Mogu se javiti i osip na trupu i ekstremitetima, uvećanje limfnih žlezda i proliv. Mali procenat (<1%) inficiranih osoba razvija tešku formu bolesti, koja se može manifestovati kao upala mozga ili moždanica. Simptomi upale mozga ili moždanica su intenzivna glavobolja, ukočen vrat, pospanost, dezorijentisanost, koma, tremor, nevoljni grčevi, slabost mišića i paraliza. Upale mozga i moždanica se češće javljaju kod osoba najstarije životne dobi, kao i kod osoba s oslabljenim imunitetom i hroničnim poremećajima zdravlja.

Ukoliko se jave simptomi bolesti potrebno je javiti se svom lekaru. Konačnu dijagnozu bolesti postavlja specijalista infektolog nadležne bolnice na osnovu kliničke slike i laboratorijskog testiranja uzoraka pacijenata. Teške, neuroinvazivne forme bolesti zahtevaju bolničko lečenje.

PREPORUKE ZA ZAŠTITU STANOVNIŠTVA

U cilju smanjenja rizika od zaražavanja virusom groznice zapadnog Nila, stanovništvu se preporučuje primena mera zaštite od uboda komaraca:

• Izbegavanje boravka u oblastima sa velikim brojem insekata, kao što su šume, močvare, bare i stajaće vode u doba najintenzivnije aktivnosti komaraca– u sumrak i u zoru
• Nošenje komotne odeće dugih rukava i nogavica, svetlih boja u doba najintenzivnije aktivnosti komaraca
• Upotreba repelenata na otkrivenim delovima tela prilikom boravka na otvorenom u doba najintenzivnije aktivnosti komaraca (prednost imaju prirodni repelenti na bazi bosiljka, lavande i sl.)
• Na prozore, vrata ili oko kreveta postaviti barijere (zaštitne mrežice protiv komaraca)
• Zatvoriti sve pukotine i procepe u zidovima, prozorima i vratima kako bi se sprečio ulazak komaraca u kuće, a time i smanjila mogućnost njihovog uboda
• Ukoliko je moguće boraviti u klimatizovanim prostorijama, jer je broj insekata u takvim uslovima značajno smanjen
• Jednom nedeljno prazniti vodu iz posuda u kojima se nakuplja voda (saksije za cveće, posude za hranu i vodu za kućne ljubimce, kante, burad i druge posude). Voda iz ovih posuda je pogodna sredina za polaganje jaja i razmnožavanje komaraca, pa se ovim postucima značajno smanjuje brojnost komaraca u okruženju.
• Ukoliko je moguće posude čvrsto zatvoriti poklopcem, prekriti nepromočivim materijalima ili mrežom protiv komaraca
• Najlone, cerade i druge materijale odlagati na način da se izbegne nakupljanje kišnice
• Ukloniti vodu iz udubljenja u tlu, jama i bara u kojima se zadržava voda ili ih zatrpati zemljom
• Rupe u drveću, kamenu ili betonu u kojima se nakuplja voda ispuniti peskom ili betonom
• Odložene gume za automobile potrebno je potpuno isprazniti od eventualnog sadržaja vode, pokriti ih nepropusnim pokrivačem na način da se onemogući nakupljanje vode, a gume koje se ne upotrebljavaju treba potpuno eliminisati
• Redovno menjati vodu u dvorišnim bazenima
• Održavati zelene površine
• Hermetički zatvoriti poklopce septičkih jama
• Očistiti začepljene krovne oluke i podne kanale, kako bi sprečili nakupljanje vode
• U slučaju pojave bilo kakvih simptoma koji odgovaraju groznici Zapadnog Nila odmah se javiti izabranom lekaru
• U slučaju putovanja u inostranstvo, pogotovo ako se radi o tropskom i subtropskom područjima, obavezno se pridržavati svih navedenih mera prevencije.