Tema Međunarodnog dana porodice 2021. godine: Porodice i nove tehnologije.

Prateći temu 59. zasedanja Komisije za društveni razvoj: „Socijalno pravedna tranzicija ka održivom razvoju: uloga digitalnih tehnologija u društvenom razvoju i dobrobiti svih“, obeležavanje Međunarodnog dana porodica 2021. godine se fokusira na uticaj novih tehnologija na dobrobit porodica.

Globalni trendovi – uključujući nove tehnologije, demografske promene, brzu urbanizaciju i migracione trendove, kao i klimatske promene – dramatično oblikuju naš svet.

Produžena pandemija COVID-19 pokazala je značaj digitalnih tehnologija za rad, obrazovanje i komunikaciju.

Pandemija je ubrzala tehnološke promene koje su već bile u toku, kako u društvu, tako i na poslu, uključujući proširenu upotrebu digitalnih platformi i srodne tehnološke inovacije, poput “cloud” - računarstva i upotrebu velikih podataka i algoritama.

Pripremajući se za tridesetu godišnjicu međunarodne godine porodice, 2024. godine, Ujedinjene nacije imaju za cilj da podignu svest o pomenutim globalnim trendovima i odgovornim porodično-orijentisanim politikama za suzbijanje njihovih efekata.

Porodični trendovi

Porodice širom sveta se menjaju, a mnoge postaju sve manje, kako raste broj jednoroditeljskih domaćinstava.

Trenutno, 65% svih porodica čine ili parovi koji žive sa decom bilo koje dobi, ili parovi koji žive i sa decom i sa članovima šire porodice, kao što su bake i deke.

Fenomen sve manjeg broja članova šire porodice, a sve većeg broja jednoroditeljskih porodica, stavlja u fokus pitanja socijalne zaštite.

Države članice se podstiču da razmotre sledeće preporuke:[i]

• Nastaviti sa naporima ka sprovođenju ciljeva Međunarodne godine porodice i njenih procesa koji pogoduju realizaciji Agende o održivom razvoju UN 2030;
• Investirati u porodično-orijentisane politike usmerene ka siromaštvu, kako bi se sprečio međugeneracijski transfer siromaštva;
• Investirati u politike i programe socijalne zaštite, promovisati rodno-osetljive mere socijalne zaštite i prepoznati ulogu porodica kao pružaoca socijalne zaštite;
• Ulagati u različite politike ravnoteže između porodice i rada, usmerene, između ostalog, na proširenje usluga čuvanja dece pri odsustvu roditelja, uključujući očeve;
• Osigurati da porodično orijentisane strategije promovišu rodnu ravnopravnost i
• jednaku podelu kućnih obaveza između muškaraca i žena i prepoznati teret neplaćenog rada;
• Pojačati napore da se obezbedi jednaka plata za jednaki rad;
• Zaštititi pravni identitet i registraciju rođenja za svu novorođenčad, kako bi se osiguralo njihovo puno učešće u društvu i pristup naknadama, uključujući socijalnu zaštitu;
• Promovisati ulaganja u pristupačnu i dostupnu infrastrukturu, uključujući stanovanje i prevoz u korist porodica i radi sprečavanja beskućništva;
• Rešavati uzroke porodičnog beskućništva, uključujući siromaštvo, porodično nasilje i nedostatak pristupačnog stanovanja i proširiti napore na obezbeđenje adekvatnog i pristupačnog smeštaja sa uslugama podrške porodicama.

Iz istorijata Međunarodnog dana porodice:

Tokom 1980-ih, Ujedinjene nacije su počele da usredsređuju pažnju na pitanja u vezi sa porodicom. 1983. godine, na osnovu preporuka Ekonomskog i socijalnog saveta, Komisija za socijalni razvoj u svojoj rezoluciji o ulozi porodice u razvojnom procesu (br. 1983/23) zatražila je od generalnog sekretara da se utiče na povećanje svesti među donosiocima odluka i javnosti o problemima i potrebama porodice, kao i o efikasnim načinima zadovoljenja tih potreba.

U svojoj rezoluciji br. 1985/29, od 29. maja 1985. godine, Savet je pozvao Generalnu skupštinu UN da razmotri mogućnost uključivanja u privremeni dnevni red svog 41. zasedanja tačke pod nazivom „Porodice u procesu razvoja“, s ciljem da razmotri zahtev Generalnog sekretara da pokrene proces razvoja globalne svesti o uključenim pitanjima usmerenih ka vladama, međuvladinim i nevladinim organizacijama i javnom mnjenju.

Kasnije, na osnovu preporuka Komisije za socijalni razvoj, formulisanih u njenom 30. krugu zasedanja, Skupština je pozvala sve države da iznesu svoje stavove u vezi sa mogućim proglašenjem Međunarodne godine porodice i da ponude svoje komentare i predloge.

Savet je takođe zatražio od Generalnog sekretara da Generalnoj skupštini UN na njenom 43. zasedanju podnese sveobuhvatan izveštaj, zasnovan na komentarima i predlozima država članica o mogućem proglašenju takve godine i drugim načinima i sredstvima za poboljšanje položaja i dobrobiti porodice i intenzivira međunarodnu saradnju kao deo globalnih napora za unapređenje društvenog napretka i razvoja.

Generalna skupština UN je u svojoj rezoluciji br. 44/82, od 9. decembra 1989. godine, proglasila Međunarodnu godinu porodice.

Generalna skupština UN je 1993. godine u rezoluciji A/RES/47/237 odlučila da se 15. maj svake godine obeležava kao Međunarodni dan porodice. Ovaj dan pruža priliku za unapređenje svesti o pitanjima koja se odnose na porodice i za povećanje znanja o socijalnim, ekonomskim i demografskim procesima koji utiču na porodice.

Dana 25. septembra 2015. godine, 193 države članice Ujedinjenih nacija jednoglasno su usvojile Ciljeve održivog razvoja, set od 17 ciljeva sa svrhom da eliminišu siromaštvo, diskriminaciju, zlostavljanje i preventabilne smrti, baveći se uništavanjem životne sredine i početkom „ere razvoja - za sve ljude i svuda“.

Porodice i porodično orijentisane politike i programi su vitalni za postizanje mnogih od ovih ciljeva.

[i] Izvor: Implementation of the objectives of the International Year of the Family and its follow-up processes Report of the Secretary-General. Dostupno na: http://undocs.org/A/75/61–E/2020/4