Ove godine, motivaciona poruka Svetskog dana borbe protiv poremećaja u ishrani je da je oporavak STVARAN i moguć.

Inicijativa za borbu protiv poremećaja u ishrani je namenjena ljudima koji ih imaju, njihovim porodicama i zdravstvenim radnicima koji ih podržavaju.

Poremećaji u ishrani su širok spektar mentalno uslovljenih stanja koja uzrokuju nefiziološke navike u ishrani povezane sa opsesijom hranom, telesnom masom ili oblikom tela.

Obeležavanje ima za cilj povećanje globalne svesti o ovim poremećajima, širenje tačnih informacija, iskorenjivanje predrasuda i zalaganje za resurse i promenu zdravstvene politike.

Procenjuje se da je širom sveta preko 70 miliona ljudi pogođeno poremećajima u ishrani, uključujući anoreksiju, bulimiju, poremećaj prejedanja i druge specifične poremećaje u ishrani.

Poremećaji u ishrani imaju DRUGU NAJVEĆU STOPU SMRTNOSTI od bilo koje psihijatrijske bolesti.

Poremećaji u ishrani pogađaju ljude bez obzira na pol, seksualnu orijentaciju, uzrast, socioekonomski sloj, sposobnost, rasu i etničku pripadnost.

Dobra vest je da kada se leče RANO i pravilno, poremećaji u ishrani imaju najveću i najbržu stopu oporavka!

Devet istina o poremećajima u ishrani:

Istina #1: Mnogi ljudi sa poremećajima u ishrani izgledaju zdravo, ali ustvari mogu biti ozbiljno oboleli.

Istina #2: Porodice ne treba okrivljivati i mogu biti najbolji saveznici pacijenata i pružalaca usluga u lečenju.

Istina #3: Dijagnoza poremećaja u ishrani je svojevrsna kriza zdravlja koja remeti lično i porodično funkcionisanje.

Istina #4: Poremećaji u ishrani nisu izbor, već ozbiljne bolesti pod uticajem biološke prirode.

Istina #5: Poremećaji u ishrani pogađaju ljude bez obzira na pol, uzrast, rasu, etničku pripadnost, oblik i težinu tela, seksualnu orijentaciju i socio-ekonomski status.

Istina #6: Poremećaji u ishrani nose povećan rizik od samoubistva i medicinskih komplikacija.

Istina #7: Genetsko nasleđe i okruženje igraju važnu ulogu u razvoju poremećaja u ishrani.

Istina #8: Geni, sami po sebi, ne predviđaju ko će razviti poremećaje u ishrani.

Istina #9: Potpuni oporavak od poremećaja u ishrani je moguć. Rano otkrivanje i intervencija su važni.

Podelite svoju priču i inspirišete druge!

#Real People Real Recoveri

            U Institutu za javno zdravlje Vojvodine, u Centru za promociju zdravlja, postoji Savetovalište Odseka za pravilnu ishranu i promociju zdravih stilova života. Zakazivanje je na telefone: 4897 - 879 i 4897 – 873 ili putem e-mail-a: savetovaliste@izjzv.org.rs.

Pacijenti na prvi pregled u Savetovalište dolaze sa urađenim laboratorijskim analizama i medicinskom dokumentacijom o postojećim bolestima. Konsultacije u oblasti ishrane, u cilju određivanja nutritivne terapije obavljaju se posle ispitivanja stanja uhranjenosti i kliničkog i laboratorijskog nalaza na prvom pregledu. Pravi se individualna dijeta za svakog korisnika Savetovališta i na kontrolnom pregledu koriguje se jelovnik.

U Savetovalištu rade lekar specijalista higijene, master psihološkinja i medicinska sestra.

Dijagnostičkim metodama i anamnezom procenjuje se nutritivni status kod zdravih osoba kao i kod osoba sa različitim oboljenjima.

Osnova rada su individualni pregledi i definisanje dijetoterapije nakon obavljenih pregleda i uvidom u laboratorijske nalaze.

Po savet u vezi sa ishranom dolaze osobe koje su sa:

-       gojaznošću,

-       mentalno uslovljenim poremećajima uzimanja hrane (anoreksija, bulimija),

-     pothranjenošću,

-       povišenim masnoćama u krvi (hiperlipidemije različitih fenotipova),

-       šećernom bolešću (diabetes mellitus),

-       metaboličkim sindromom,

-       isulinskom rezistencijom,

-       hipotireozom ili hipertireozom,

-       povišenim arterijskim krvnim pritiskom (hipertenzija),

-       trudnoćom,

-       oboljenjima bubrega,

-       zapaljenskim bolestima creva (Chron-ova bolest ili ulcerozni kolitis),

-       kandidijazom creva,

-       malignim bolestima,

-       anemijama,

-       alergijama ili intolerancijom na hranu i

-       specifilnim zahtevima usled različitih sportskih aktivnosti.

Individualna medicinska nutritivna terapija (MNT) jeste jedini opravdani način lečenja svih navedenih zdravstvenih stanja.

Model MNT se odvija u pet koraka:

1. nutritivna procena,
2. nutritivna dijagnoza,
3. nutritivna intervencija,
4. nutritivni nadzor i
5. nutritivna ocena.

Nutritivna procena se zasniva na nutritivnoj anamnezi, anketi ishrane i dostupnosti hrane, biohemijskim pokazateljima i antropometrijskim merenjima. Nutritivnu dijagnozu daje lekar specijalista higijene na osnovu nutritivne procene, planira i sprovodi individualnu MNT koristeći vodiče za nutritivnu praksu. Vodiči su zasnovani na očekivanim nutritivnim i zdravstvenim efektima, prati se prihvatanje i, ako je redukciona dijeta - primena dijetetske kalorijske restrikcije od 300 do 500 kcal u odnosu na dnevne energetske potrebe. Primarni terapijski cilj je gubitak na telesnoj masi od 10% tokom 3-6 meseci MNT.

Izvor:

• https://www.worldeatingdisordersday.org/about/nine-truths/
• https://www.worldeatingdisordersday.org/